Om de samenwerking in het grensgebied tussen Nederland en Duitsland te stimuleren biedt het Interreg Deutschland-Nederland programma subsidiemogelijkheden aan o.a. regionale en lokale overheden, maatschappelijke instellingen, lokale organisaties, burgers en andere relevante organisaties. Innovatieve en maatschappelijke projecten kunnen bij het regionale programmamanagement (RPM) van Interreg worden ingediend. Het belangrijkste criterium is dat de projecten een duidelijke grensoverschrijdende meerwaarde hebben. Dit betekent dat projecten gezamenlijk worden ontwikkeld en gerealiseerd door partners aan beide zijden van de grens met tenminste 1 partner uit Nederland en 1 partner uit Duitsland en een behoefte in de grensregio moet vervullen.
De Interreg-projecten houden zich met verschillende uitdagingen bezig, waaronder het oplossen van grensoverschrijdende administratieve barrières, de samenwerking tussen hulpdiensten, grensoverschrijdende mobiliteit, gezamenlijke beleidsvorming en -uitvoering en de ontmoetingen tussen burgers ter versterking van de sociale cohesie.
Het subsidieprogramma werd in de jaren ’90 opgericht en heeft al honderden grensoverschrijdende projecten voortgebracht. De samenwerkingen hebben dan ook voor vele succesverhalen gezorgd. Zo werd een buurtbus tussen de grensgemeenten Denekamp en Nordhorn geïntroduceerd die bewoners de mogelijkheid biedt om eenvoudiger te reizen tussen beide plaatsen. De projectpartners hebben ervoor gezorgd dat de grens geen gat veroorzaakt in het netwerk van het openbaar vervoer. Daarnaast werden in een toerisme-project verschillende fietsknooppunten in Nederland en Duitsland met elkaar verbonden, zodat bewoners van de grensregio en toeristen ook eenvoudig fietstochten over de grens kunnen maken. Op deze manier werden de Nederlandse en Duitse manier van bewegwijzering op elkaar afgestemd. Een welkome toevoeging aan de recreatiemogelijkheden in de grensstreek!
Ook op cultureel vlak bleek er veel behoefte te zijn aan grensoverschrijdend samenwerken. In een kunstproject werden Duitse en Nederlandse kunstenaars aan elkaar gekoppeld die met een subsidie aan de slag gingen om nieuwe toneelstukken, kunstwerken en evenementen te realiseren. Een leuk voorbeeld was de voetbalwedstrijd ‘’kicken’’ (een Duits woord voor balletje trappen), waarbij twee voetbalteams uit Nederland en Duitsland met verf het voetbalveld kleurden. En in een ander tandem werd een tweetalig kinderboek voor basisschoolleerlingen ontwikkeld, waarin de hoofdpersonen gezamenlijk de grensregio ontdekken. Het boekje werd op verschillende basisscholen in het grensgebied voorgelezen en gepresenteerd met een theaterstuk op basis van het boek.
Tot slot worden ook actuele problemen aangepakt binnen Interreg. Al jaren komen arbeidsmigranten uit Oost- en Zuidoost-Europese landen naar Nederland en Duitsland om te werken. Door de krappe arbeidsmarkt wordt er steeds vaker een beroep op uitzendbureaus gedaan om personeel te kunnen vinden, maar daarnaast maakt de krappe woningmarkt het moeilijk om goede huisvesting te vinden voor deze nieuwe werknemers. Daarom bieden uitzendbureaus tegenwoordig vaak de mogelijkheid om de werving en de huisvesting van arbeidsmigranten geheel te verzorgen. Helaas is dit systeem gevoelig voor misbruik. Het komt voor dat uitzendbureaus loon inhouden voor ondoorzichtige administratieve kosten, te hoge huren rekenen voor woningen met slechte hygiëne en zonder stroomvoorziening of zelfs honderden euro’s per maand voor een matras vragen. Zowel in Nederland als in Noordrijn-Westfalen hebben de overheden inmiddels maatregelen genomen om de uitbuiting van arbeidsmigranten te bestrijden. Echter aan de grens ontstaan nog wel eens bijzondere situaties, omdat arbeidsmigranten in het ene land werken en in het andere wonen. Deze constructies zijn moeilijker te controleren en daarom willen verschillende partners met het lopende project ‘’Euregionaal Netwerk Arbeidsmigranten’’ de betrokken overheden en handhavingsinstanties aan beide zijden van de grens bij elkaar brengen om beter inzicht te krijgen in het grensoverschrijdende systeem van de uitzendbureaus en om gezamenlijke afspraken te maken over de handhaving tegen uitbuiting.
De Duits-Nederlandse samenwerkingen zoals hierboven omschreven komen dus op allerlei manieren terug in het programmagebied van Interreg. Op dit moment is alweer de zesde subsidieperiode in volle gang en er is nog geld beschikbaar voor nieuwe projectideeën. Bent u enthousiast geworden over Interreg Deutschland-Nederland en wilt u meer weten over de financieringsmogelijkheden? Neem dan contact op met het regionale programmamanagement (rpm@euregio.eu / 053 460 5140) in Gronau of kijk op de programmawebsite voor meer informatie. Als u al een projectidee heeft, dan helpt het ons enorm wanneer u meteen het formulier ‘’Projectidee’’ invult, zodat wij adequaat kunnen reageren op het voorstel.
Gepubliceerd op 23-5-2024.