Door Martin Borck
Staten, landen en regio’s wedijveren met elkaar: of het nu gaat om hun grootte, economische kracht, inwonertal, toeristische attracties, infrastructuur of cultureel aanbod. Dit alles en meer speelt een belangrijke rol bij de concurrentie om vakmensen, bij toerisme, bij levenskwaliteit en last but not least, bij de identiteit van bewoners.
Welke plaats neemt de EUREGIO eigenlijk in? Even googelen levert op dat hier ongeveer 3,4 miljoen mensen wonen en de regio circa 13.000 kwadraat kilometer groot is. Een blik in de statistieken maakt vervolgens duidelijk dat als de EUREGIO een zelfstandige staat zou zijn, ze in de wereld qua inwonertal op plek 131 (van de 194) zou komen, tussen Mongolië en Uruguay. De EUREGIO heeft meer inwoners dan EU-lidstaten Litouwen, Slovenië, Letland, Estland en Luxemburg. Wat het landoppervlak betreft zou ze op plek 157 komen. Toch nog voor Qatar. En in Qatar werd in 2022 zelfs het WK voetbal georganiseerd…
Als we even doorfantaseren op het idee van een onafhankelijke EUREGIO-staat, zou het een tweetalige staat zijn. Dat is verre van ongewoon, denk bijvoorbeeld aan Zwitserland of België, waar er zelfs maar liefst vier respectievelijk drie officiële talen zijn.
De EUREGIO-raad zou het parlement kunnen worden. Politici die ervaring hebben als minister in Berlijn of Den Haag hebben we er hier genoeg, zoals Boris Pistorius, Jens Spahn, Svenja Schulze, Anja Karliczek en Henk Kamp.
Als regeringszetel biedt ‘dubbelstad’ Enschede/Gronau zich aan: verkeerstechnisch goed te bereiken via de snelweg, het spoor en het kanaal. Twente Airport zou als ‘overheidsvliegveld’ weer in gebruik kunnen worden genomen.
Wat betreft onderzoek en wetenschap hoeft de EUREGIO zich ook niet klein te maken. Onze universiteiten (Enschede, Münster, Osnabrück) en hogescholen faciliteren onderwijs van de hoogste plank.
De regio heeft een breed cultureel aanbod: theaters in de grote steden, concertpodia ook in middelgrote plaatsen, en musea zelfs in dorpen. Festivals zoals het Freshtival in Enschede, het JazzFest in Gronau en de Zwarte Cross in Lichtenvoorde zijn ver buiten de grenzen van de EUREGIO bekend.
De economie wordt hier gedragen door talrijke middenstandsbedrijven, waaronder heel wat ‘hidden champions’. Wereldberoemde ondernemingen zoals Booking.com en Takeaway.com (in Nederland Thuisbezorgd.nl, in Duitsland Lieferando.de) zijn in de EUREGIO opgericht. Onze internationale economische en handelsbanden zijn al zeer intensief, mede dankzij Interreg.
Alleen wat onze bodemschatten aangaat, ziet het er in de EUREGIO somber uit. Behalve zout, dat in het westelijke Münsterland en Twente gedolven wordt en binnen de chemische industrie wordt gebruikt, zit er alleen bij het Eemsland in beperkte mate olie in de grond. De steenkolenmijnen in Ibbenbüren en Ahlen zijn al jaren gesloten.
In de EUREGIO zijn heel wat beroemde mensen geboren. Onder hen een Nobelprijslaureaat (Johannes Georg Bednorz, voor scheikunde), een Oscarwinnaar (Bert Haanstra) en een astronaut (Wubbo Ockels). Actrices zoals Franka Potente en Johanna ter Steege, en muzikanten als Jasper van ’t Hof, Udo Lindenberg, Götz Alsmann, Ute Lemper en Ilse DeLange komen ook allemaal uit de regio. De Enschedese band Teach-in won een jaar na Abba het Eurovisiesongfestival.
En ook een wereldberoemde voetballer, die tijdens het WK van 1954 het winnende doelpunt voor Duitsland schoot, was een vroege ‘grensganger’: Helmut Rahn voetbalde vanaf 1960 drie jaar lang bij SC Enschede.
Vertaald door Sarah Hewitt.
Het logo en de kleuren van de EUREGIO zouden kunnen worden verwerkt in de ‘nationale vlag’ van een EUREGIO-staat. Foto: Martin Borck